Həzrət Həsən ibn Əli (r.a) İslam tarixinin önəmli şəxsiyyətlərindən biri, Peyğəmbərimizin (s.ə.v.) böyük nəvəsi və Əmirəl-möminin Həzrət Əlinin (r.a.) böyük oğludur. O, hicrətin üçüncü ili (m. 625-ci il) Ramazan ayının 15-də Mədinə şəhərində dünyaya gəlmişdir. Anası Həzrət Fatimə (r.a.) Peyğəmbərimizin (s.ə.v.) sevimli qızı, atası isə dördüncü xəlifə Həzrət Əlidir (r.a.).
Həzrət Həsən (r.a.) uşaqlıq dövrünü Peyğəmbərin (s.ə.v.) himayəsində keçirmiş və ondan böyük mənəvi tərbiyə almışdır. Peyğəmbərimiz (s.ə.v.) Həzrət Həsəni (r.a.) və qardaşı Həzrət Hüseyni (r.a.) çox sevmiş, onlara “cənnət cavanlarının ağaları” adını vermişdir. Bu sevgi və qayğı onun şəxsiyyətinin formalaşmasında dərin iz buraxmışdır.
Həzrət Həsən (r.a.) yüksək əxlaqı, səxavəti və səbirli davranışları ilə tanınırdı. O, möminlər üçün örnək bir insan idi. Xüsusilə, ədaləti və barış tərəfdarı olması ilə diqqət çəkmişdir. O, atası Həzrət Əli (r.a.) şəhadətə çatdıqdan sonra xəlifə seçilmişdir. Lakin o dövrdə cəmiyyətin parçalanmış vəziyyəti, siyasi çəkişmələr və Müaviyənin təzyiqləri səbəbilə, Həzrət Həsən (r.a.) ümmətin birliyini qorumaq üçün xəlifəlikdən imtina edərək Müaviyə ilə sülh bağlamışdır. Bu sülh İslam aləmində qan tökülməsinin qarşısını aldı və birliyin mühafizəsinə xidmət etdi.
Həzrət Həsən (r.a.) ömrünün son illərini Kufədə və Mədinədə sakit bir həyatla keçirmişdir. Təəssüf ki, o, düşmənlərinin hiylələri nəticəsində zəhərlənərək hicrətin 50-ci ilində (m. 670-ci il) şəhadətə çatmışdır. O, Cənnətül-Bəqi qəbiristanlığında dəfn olunmuşdur.
Həzrət Həsənin (r.a.) həyatı səbir, fədakarlıq və ədalət nümunəsidir. O, İslam ümmətinə sülh və birliyə necə dəyər verməli olduqlarını göstərmişdir. Həzrət Həsənin (r.a.) həyatı bu gün də möminlər üçün əxlaqi bir dərs olaraq qalır.
Murad Ağayev